kınalı keklik

Kınalı keklik orta büyüklükte güzel görünüşlü çok sevilen bir av kuşudur..Ülkemizde Karadeniz'in çok yağışlı ve sık ormanlarla kaplı bölgeleri hariç Marmara,Ege,Akdeniz bölgesindeki düz ovalar dışında her tarafta rastlanır..Doğada keklikler toplu halde yaşamlarını sürdürürler.. Kayalık, taşlık, çalı ve otlarla kaplı yamaçlar, vadiler, ekili alanlar çok yağış almayan yarı kurak bölgeler kekliklerin yaşama alanıdır .. Keklikler doğada bitki tohumları, böcek,kurt,bitki kökleri yerler .. Genel olarak besinleri tahıldır..Kınalı kekliklerin erkek ile dişinin görünümleri aynıdır.. Erkeklerin ayaklarında mahmuz denilen kıkırdaksı bir doku bulunur..Yetişkin erkeklerin kafaları dişilere göre biraz daha büyüktür..Boyları 34-35cm. arasındadır .. Kanat açıklığı 55-60 cm. dir. Kekliklerin doğada çiftleşmesi hava şartlarına göre şubat veya mart aylarındadır..Çoğunlukla senede bir sefer kuluçkaya yatarlar.. Dişiler kaya diplerine çalılar arasına basit bir yuva yapar. Yumurta sayısı 15-21 adet arasındadır..Kuluçka süresi 24 gündür..

Evcil ortamlarda keklik besleme üretme yöntemleri,

Dünyada ve yurdumuzda üç nedenle keklik yetiştirilmektedir.
1-Kekliğe karşı duyulan sevgiden hobi amaçlı beslenmektedir
2-Yurdumuzda tüketimi azda olsa eti içindir
3-Çiftliklerde büyük miktarlarda yetiştirip doğaya veya avlaklara salınması yada canlı satışı içindir
Bugün bir çok av kuşları çiftlik veya evlerimizde besleyip üretme imkanı vardır sülün,bıldırcın ,keklik bunlara örnek sayılabilir.
Kınalı keklik de bunlardan biridir bu güzel hayvanı besleyip üretmek hem hayvanı daha iyi tanımamıza sebep olur

hem de büyük miktarlarda üreten çiftlikler sayesinde doğaya salınarak keklik varlığını korunmaktadır
Yurdumuzda geçmişte yaygın olarak bulunan kınalı keklik bugün ise zirai ilaçlama,gübreleme ve bilinçsizce yapılan avlanmalarla bu hayvanın sayısını yurdumuzda son derece azaltmıştır.
Milli parklar av-yaban hayatı müdürlüğü ve bazı dernekler çiftlerden ve keklik yetiştiricilerinden alınıp doğaya keklik

salması ile azalan keklik sayısını dengeleme çalışmaları vardır. Doğaya salınma işlemi ve doğaya salınacak keklik yetiştirilmesi belli kurallar içinde olmaktadır.
Ben 1994 senesinden bu yana keklik üretimi ile ilgilenmekteyim.bu konuda edindiğim bilgi ve tecrübeleri hayvan severlere aktarmak istedim. Kınalı keklik evlerimizde salma veya kafeste beslenebilir.Örnek olarak 1 m. Uzunluk 80 cm genişlik ve 50 cm yüksekliğinde bir kafeste 5 adet keklik besleyebilirsiniz. Burada dikkat edilecek nokta kafesin üç tarafının kapalı olmasıdır. Kafesin rüzgarda ve direk güneş ışığı altında kalmaması kalmaması gerekir. Kafesin taban kısmının tel veya ızgara olması tercih edilir. Bu şekilde hayvanın dışkısı ile teması kesilerek hastalık riskini en aza indirebilirsiniz.




Doğada keklikler çiftler halinde yaşamalarına rağmen evcil ortamlarda 3dişi 1 erkek veya 4dişi 1 erkek olarak guruplar halinde üretimler yapılmakta ve üretim başarılı olmaktadır. Yukarıda belirtilen keklik kafesleri aynı zamanda üretim kafesi olarak kullanabilirsiniz. Salmalarda ise ölçülere göre 8 dişi 2 erkek veya 16 dişi 4 erkek v.b sayılarda keklik koyabilirsiniz .
Salmalar rüzgar soğuk ve sıcaktan korunmak için kapalı kısım ve bahçe olarak iki bölümden oluşur, bahçe tellerinin göz ebatları 1*1 veya 2*2 olmalıdır.

Dışardan kemirgen veya kuş giremeyeceği şekilde yapılmalıdır kuşlar ve kemirgenler hem hastalık getirir, hem de keklik yumurtaları küçük olduğu için Fareler kolayca yumurtaları taşıyabilirler... Kümes tabanları ise bahçede kum,kapalı kısımda ise betonun üstüne kaba talaş ,kavus (pirinç kabuğu) sap saman tercih edilebilir , ayrıca salmalara hayvanların tünemesi için ağaç tünekler ve bahçelerine kaya konulabilir.
Kafeste veya salmada üretilecek keklikler çiftleşme mevsiminden önce gruplara ayrılmalıdır. Damızlık seçilecek keklikler sağlıklı gaga, tırnak,ve ayakları düzgün kilosu tam olmalıdır(erkek 500gr-600gr dişi ise %10 daha hafiftir) Çiftleşme mevsiminde erkekler yanlarına başka erkek kabul etmezler dövüşürler. Bunun için birden fazla erkekli kafeslerde çiftleşme mevsimi başlamadan önce erkekler konulmalıdır (aralık-ocak ayları) Şubat veya mart aylarında yumurta yapmaya başlarlar.iyi bir bakım ile yumurtlama süresi ağustos ayına kadar uzatılabilir. Kafeste beslenen keklikler salma ve doğadaki kekliklere göre daha çok yumurtladığı görülmüştür.(40 ile 65 adet arası)
Kınalı keklikler üreme dönemlerinde iyi bir diyet uygulamak gerekmektedir. Yumurta yeminin yanında çeşitli yeşillikler (marul,sakız otu.yonca vb.) vermek gerekir. Her ayın belirli günlerinde vitamin takviyesi yapılması hayvanlarda stresi azalttığı ve vücudun vitamin gereksimini karşıladığı görülmüştür.



Keklikler yumurtladıkları zaman yumurta kabukları ince olduğundan yumurtaların kırılmaması için sık toplanmalıdır. Keklikler evlerimizdeki yaşam ortamlarını ve yerini beğendiği zaman nadir de olsa kendileri yumurtaların üzerine yatarak yavru çıkartabilir. Keklik yumurtasının kuluçka süresi 24 gündür. Kuluçka makinesi veya tavuk altında çıkartabilirsiniz . Kuluçka makinesine konacak keklik yumurtaları ısısı 15 derece olan odada 7-10 gün arasında depolanabilir daha fazla depolanması çıkış randımanını düşürmektedir. Kuluçka makinesinin sıcaklık ve rutubet değerleri aşağıdaki gibidir...
Gelişim dönemi sıcaklığı (ilk 21 gün) 37.5 c
Gelişim dönemi rutubeti(ilk 21 gün) %60
Çıkış dönemi sıcaklığı (son 3 gün) 36.5
Çıkış dönemi rutubeti (son 3 gün) %70
Kuluçka makinesinde ısı ve rutubet gibi çevirmede önemlidir keklik yumurtalarını günde en az 6 sefer çevrilmelidir bazı kuluçka makinelerinde bu işlem otomatik olarak yapılır.
Gelişim döneminin yani 21 günün sonunda yumurtalar lamba ile kontrol edilip bozuk ve dölsüz yumurtalar ayıklanarak çıkış kısmına konur bu dönemde çevirme yapılmaz.
Çıkış kısmında keklik civcivlerinin çıkacağı tabla ,kutu veya sandıkların taban malzemesi önemlidir keklik civcivlerinin ayaklarının kaymayacağı ve yüzeyi pütürlü malzemeler olmalıdır gazete kağıdı naylon gibi malzemeler serilirse kekliklerin ayaklarının açık olarak çıkmasına sebep olur.
Döllü ve iyi depolanmış keklik yumurtalarında kuluçka makinelerinden çıkışta iyi randımanlar alındığı görülmüştür.
Yumurtalarınızı gurk tavuk altında çıkartıyorsanız burada dikkat edilecek nokta tavuğun ufak yapıda olmasıdır (ispenç, cüce cochin,Habeş v.b ) iri yapılı bir tavuk keklik civcivleri çıktığında üzerlerine basarak ezebilir.
Keklik civcivleri ilk çıktıklarında çok ufak ve hareketli olurlar onun için tavuğun altından alıp ayrı bir yerde beslenmesi gerekir
Keklik yavrularının büyütülmesi
Keklik civcivleri bakımı ve büyütülmesi ilgi ve dikkat ister.Civcivler 1 haftalık oluncaya kadar ana makinesi veya kontrplaktan yapılmış çapı 50 cm yüksekliği 45 cm olan çemberde 30 adet keklik yavrusu koyabilirsiniz.
Bunun üzerine ampul asarak gerekli sıcaklığı sağlayabilirsiniz . Keklik yavrularının büyüme dönemindeki sıcaklıklar aşağıda verilmiştir.
Civciv seviyesinde sağlanacak sıcaklıklar aşağıda verilmiştir.
CİVCİV SEVİYESİNDE SAĞLANACAK SICAKLIKLAR C*


Günler ( Hafta )
Isıtıcarla yapılan sıcaklık
Sıcak hava sistemi ile ısıtma
1-2 Günler 31-33 34
3-4 Günler 30-32 32
5-7 Günler 29-32 30-32
2. Hafta 27-30 28-29
3. Hafta 24-28 26-27
4. Hafta 24-26 24-25
5. Hafta 22-23
6. Hafta 21-22



Ur Kekliğin Dış Görünümü ve Özellikleri
Ur Keklik sülüngillerin en irisidir. Ur keklik tüylerinde kül rengi renk hakimdir. Başı irice, alın ve yanakları krem rengi, tepe ve ense külrengidir. Gerdan gri beyazdır. Gaga dibinde başlayan ve gerdanın iki yanında boyna inen koyu gri bir leke vardır. Kursak kısmı, sırtı ve karnı koyu gridir. Kursak kısmında enine koyu renk hareler bulunur. Sırtında ve karnında ise boyuna soluk renk lekeler vardır. Kanatların saklandığı gövde yan tüyleri ise açık külren-gi, üzerleri boyuna kahverengi lekelidir. Kanat uçma tüyleri beyaz, uçları üstten siyah, alttan gri renktedir. Kuyruk koyu gri-kahverengi, kuyruk altı tüyleri beyazdır. Uçarken gri- beyaz görünümü vardır. Gaga iri, üst gaganın ucu hafif aşağı kıvrıktır. Gaga boynuz rengi, ayaklar donuk kirli sarıdır. Erkek ve dişi aynı görünümdedir. Erkeklerin ayaklarında mahmuz bulunur. Kanatları kısa ve küt olmasına rağmen büyük bir patırtı ile fırlar ve vadilerden aşağı çok süratle süzülerek uçar. Kalkarken sert bir "tçok- tçok- tçok" sesi ve uçarken ıslığı andıran bir ses çıkarır. Yemlenir ve eşelenirken tehlikeyi haber vermek için hindi gibi "glu- glu" sesleri çıkarır. Çok hızlı yürürler. Boylan 60 cm. civarındadır.

Ur Kekliğin Yaşam Alanı
Dağların yüksek kayalıklarında, orman sınırı üzerinde, 2000-4000 m, arasındaki yükseklikte yaşarlar. Kış aylarında orman sınırına yakın bodur ardıçların ve çalıların bulunduğu alanlara inerler. Orman içlerine girmezler. Yuvaları sarp yerlerde bir kaya veya taş çıkıntısı altına yaparlar. Toprak üzerinde kenarlara bir iki çöp ve yosun koyarak yaptığı basit yuvaya dişi 10-18 yumurta yumurtlar. Kuluçka süresi 28 gündür. Kuluçkada dişi yatar, erkek çevrede nöbet tutar. Monogamdırlar. Kuluçkadan 10-15 yavru çıkmasına rağmen ancak bir kaçı erginleşebilir. Taze otlar, yosunlar, tohumlar ve böceklerle beslenir. Yurdumuzda D. Karadeniz, O.Toroslar, D. Akdeniz ve D.Anadolu'da bulunurlar

Çil Keklik

Çil keklik yurdumuz dada yaygın bir şekilde bulunan Avrupa nın en yaygın keklik türüdür.
Ülkemizde Marmara,iç Ege ,Trakya ,orta anadolu nun tamamı ve iç anadolu nun bir bölümünde bulunur.
Doğada yaşam ortamı olarak tarım alanları,çayırlar,çalılık araziler açık alanlar dağlık kayalık ve eğimli düzlükler sayılabilir. Çil keklikler doğada çiftleşme ve kuluçka dönemi hariç aile halinde yaşarlar beslenirken böcekler,yeşil yapraklar,tahıl ve ot tohumları başlıca yiyecekleridir.Çil keklik vücut yapısı olarak kınalı keklikten biraz daha küçüktür. Kısa ve sivri kuyruğu kızılımsı sarı yüzü kahverengi sırtı ve boyuna kesik çizgili kanatları vardır.
Erkeğin göğüs ve karın kısmı arasında büyükçe kahverengi at nalı şeklinde bir leke vardır. Dişide bu leke daha küçük olup karın kısmındaki beyazlık daha geniştir.
Çil keklikler tek eşlidir kafeslerde veya salmalarda çift olarak beslenmelidir. Çiller bir yaşında erginliğe ulaşırlar evcil ortamlarda üreme zamanı nisan ve temmuz aylarına yayılmıştır ortalama 20-30 arası yumurta yaparlar kuluçka süresi 24 gün dür.
Çil keklik yavrularının büyümesinde kınalı keklik yetiştirmede uygulanacak yöntemlerin aynısı uygulanabilir ama çil yavrularını büyütürken yanında başka hayvan yavrularının olmaması gerekir çünkü çil yavruları hassas bir yapıya sahiptir başka hayvanlar gagalayarak veya ezmek suretiyle yavrulara zarar verebilir

Beyaz Keklik

Beyaz keklik kınalı kekliğin mutasyonudur. Kafa ve vücut beyaz ayaklar ve gagası kırmızıdır. Kınalı keklik gibi erkek ve dişi kafa yapısından yada ayaktaki mahmuz dan anlaşılır. Erkeğin kafası dişiye göre dana büyüktür erkeklerin ayaklarında mahmuz vardır dişide ise mahmuz nadir görülür. Beyaz keklikleri bir çift veya bir erkeğin yanına 2-3 dişi kadar koyarak kafes veya salmalarda besleyebiliriz. Kınalı kekliğe uygulanacak barınma ve beslenme şekilleri bu kekliğe de uygulanabilir. Üreme mevsimleri mart-nisan ayında başlar ekim ayına kadar sürebilir 20-30 arası yumurta yapar kuluçka süresi 24 gündür. Keklik yavrularını büyütürken kınalı keklik yavruları ile beraber büyütülüyorsa sık sık kontrol edilmelidir çünkü kınalı keklik yavruları renginden dolayı beyaz keklik yavrularını gagalayıp ölümüne neden olabilirler. Kınalı kekliklerin beslenmesinde fabrika yemleri, buğday, darı çeşitli tohumlar ve yeşillik verilmesi iyi olur. Ayrıca sularına vitamin verilmesi daha sağlıklı yaşamasına yardımcı olacaktır.